"Provinciebestuur is oude, zieke dame die euthanasie verdient"

"Afschaffen, die handel". De twee oppositiepartijen in de provincieraad - N-VA en Vlaams Belang - zijn het roerend eens. Niet tien keer per jaar vergaderen met een man of zestig voor een subsidiereglementje voor onroerend erfgoed of de erkenning van een of andere kerk of moskee. "Veel te kort door de bocht", klinkt het strijdvaardig bij de meerderheid van CD&V, sp.a en Open Vld. "Een bovengemeentelijk niveau blijft nodig, zeker in Limburg. Want nieuwe fusies van gemeenten liggen veel te moeilijk bij de burgers."

Op dezelfde lijn over de zin of onzin van de provincies zitten ze duidelijk niet, meerderheid en oppositie. Maar dat de agenda van de provincieraad de voorbije maanden wel erg licht was, willen ze wel toegeven. "Logisch als je bevoegdheden wegneemt. Maar we hebben nog regelmatig een goed debat", reageert Anne Cuypers, CD&V-fractieleider.

Een uitspraak die N-VA-kopstuk Hendrik Verbrugge eens smakelijk doet lachen. Of net niet. "Vier of vijf mensen nemen het woord, de rest zit te suffen. Als fractie gaan we ook een voorstel indienen om de bar te sluiten tijdens de raad. Wij krijgen pas aan het einde het woord, het is zielig om te zien hoeveel raadsleden dan al weg zijn. Weggegooid geld. Tel maar eens: 125 euro zitpenningen per raad, tien keer per jaar. Voor een agenda die niets voorstelt."

Noord-Zuid

Verbrugge: "Mag ik het in medische termen uitdrukken: het provinciebestuur is een oude dame wiens doodstrijd kunstmatig verlengd wordt. Terwijl ze euthanasie verdient. Schaf de deputatie nog liever vandaag dan morgen af. Want alle dossiers die relevant zijn voor Limburg worden op andere niveaus beslist: de Noord-Zuid, de verbreding van de E313, de spoorlijn Hasselt-Neerpelt, onderwijs, de ontwrichte zones..."

Fusies

Veel te simplistisch voorgesteld, vinden ze op de meerderheidsbanken. Vooral dan omdat Limburg geen sterke, grote stad heeft die de regisseursrol kan nemen. "Ik heb één grote opmerking: bezint eer ge begint. De nieuwe Vlaamse regering heeft bij de start een statement willen maken.'We schaffen de provincies af'. Dat kan je niet zonder dat het terdege voorbereid is. Waarmee ik niet wil zeggen dat er vooraf geen energie in gestoken is. Maar Antwerpen is niet te vergelijken met Limburg", benadrukt sp.a-fractieleider Danny Deneuker.

"Om zonder provincies te kunnen, heb je grote, krachtige gemeenten nodig. Laten we elkaar niets wijsmaken: nieuwe fusies zijn niet voor morgen. En intergemeentelijke samenwerkingsverbanden komen ook maar moeilijk van de grond, want elke gemeente bekijkt dat een beetje achterdochtig:ik breng dit in, haalt de andere er niet meer uit?"

Unief

Cuypers: "De grotere gemeenten gaan hun plan wel trekken, maar wat met de kleinere gemeenten die leunden op de provincie? Ik ben overtuigd dat er nog een rol voor de provincie is. De slaagkansen van Limburgse jongeren aan de unief zijn bijvoorbeeld bijzonder laag. Daarin kan het provinciebestuur initiatieven nemen. Of in mobiliteit over gemeentegrenzen heen. Tijdens de vorige legislatuur is er, in overleg, gesnoeid in de bevoegdheden van de provincies. Er werd bespaard, er waren hervormingen. Maar ze hebben ons nooit de kans gelaten om het waar te maken."

Verlies

Frederick Vandeput, fractieleider Open Vld: "Het provinciebestuur mag niet bij de pakken blijven zitten, maar moet bewijzen waarom het wel werkt. Dat is deze legislatuur het grote gevaar. Je ziet het vaak bij mensen die iets kwijtraken in het leven, na ontslag of pensioen. Als ze zich niet herpakken, loopt het heel snel fout af. Met ambitie moeten we er weer tegenaan gaan, in de bevoegdheden die nog wel blijven. Anders zie ik binnen 6 of 12 jaar gebeuren dat Vlaanderen ook de rest schrapt. Ik moet zeggen dat het me niet echt verbaast dat de Vlaamse regering de provincies op de helling zet: als nationaal jongerenvoorzitter heb ik gezien dat de provincie eigenlijk alleen in Limburg marcheert.”

Gedoken

 "Acht jaar geleden ben ik in de politiek gedoken en toen heb ik in mijn eerste interview al gezegd: schaf de provincie af. Want het kost ons veel te veel, we zitten met 54 procent overheidsbeslag", zegt fractieleider Wim De Meester (Vlaams Belang). "We moeten gaan naar fusies, gemeenten van 100.000 tot 150.000 inwoners. Dan is de afstand tot Vlaanderen veel korter. Ik weet het wel, spontane fusies werken niet. Maar dan moeten ze maar verplichten. We moeten gewoon zorgen dat we als gemeenten sterk staan vóór mevrouw Homans ons voor een voldongen feit zet. Maar nee, de deputatie staat daar verkrampt te kijken. Als konijnen naar een lichtbak. We gaan van zes naar vier gedeputeerden, ja. Maar met zo weinig bevoegdheden is dat nog te veel."

CAROLINE VANDENREYT ■ Het Belang van Limburg 13/11/2015